ગાઝા-પેલેસ્ટાઈનમાં માનવસંહાર બંધ કરવા વીશ્વના ખુણે ખુણેથી વીજ્ઞાનીઓની અપીલ!

ગાઝામાં નીર્દોષ લોકોની હત્યાઓ થઈ રહી છે. હત્યાઓને રોકવા, તાત્કાલીક યુદ્ધ વીરામ અને શાંતીની સ્થાપના માટે દુનીયાભરમાંથી રોજેરોજ અનેક વીજ્ઞાનીઓ અને વીજ્ઞાનપ્રેમીઓ વારંવાર અપીલ કરી રહ્યા છે. આવી ઘણી બધી અપીલો પ્રસીદ્ધ થઈ છે તેમાંથી એક અપીલ અહીં સાદર છે.

ગાઝા–પેલેસ્ટાઈનમાં માનવસંહાર બંધ કરવા
વીશ્વના ખુણે ખુણેથી વીજ્ઞાનીઓની અપીલ!

✒   સંપાદક, વીજ્ઞાન ચેતના

આજે 8 નવેમ્બર, 2023. ઈઝરાયેલ દ્વારા ગાઝામાં સામુહીક માનવસંહારને આજે બરાબર એક મહીનો પુરો થયો. છેલ્લાં સમાચાર મુજબ ગાઝામાં અત્યાર સુધીમાં 10,000થી વધુ નીર્દોષ લોકોના મૃત્યુ થયા છે. અલબત, હમાસે કરેલા પ્રથમ હુમલાના કારણે ઈઝરાયેલ આ માનવસંહારને વાજબી ઠેરવી રહ્યું છે; પરન્તુ એ વાત જગજાહેર છે કે હમાસ– પેલેસ્ટાઈનના લોકોનું લીઝ પ્રતીનીધીત્વ કરતું નથી.

આ માનવસંહારને તાત્કાલીક રોકવા માટે ઈઝરાયેલ સહીત દુનીયાના મોટાભાગના દેશોમાં ખુબ મોટી સંખ્યામાં લોકો રસ્તા ઉપર આવી રહ્યા છે અને જબરદસ્ત વીરોધ પ્રદર્શનો કરી રહ્યા છે, જેમાં પ્રસીદ્ધ વીજ્ઞાનીઓ પણ મોટી સંખ્યામાં જોડાયા છે. ગયા વર્ષે રશીયાએ યુક્રેન ઉપર યુદ્ધ કર્યું ત્યારે પણ ખુદ રશીયાના વીજ્ઞાનીઓએ યુદ્ધ વીરામ માટે જાહેર અપીલ પ્રસીદ્ધ કરી હતી. આ અપીલને દુનીયાભરમાંથી હજારો વીજ્ઞાનીઓનું સમર્થન મળ્યું હતું.

આ અગાઉ પણ પ્રથમ અને બીજા વીશ્વયુદ્ધ સમયે, દુનીયામાં જ્યારે જ્યારે કોઈ એક દેશ દ્વારા અન્ય દેશ પર આક્રમણ થયું છે ત્યારે, પરમાણુ શસ્ત્રોના વીરોધ માટે તથા સૈન્ય બજેટમાં બેફામ વધારાની સામે વીજ્ઞાનીઓએ પોતાનો અવાજ ઉઠાવ્યો છે. જેમાંના સી. વી. રામન, મેઘનાદ સાહા, આચાર્ય પ્રફુલ્લચંદ્ર રાય, વીક્રમ સારાભાઈ, અબ્દુસ સલામ, સ્ટીફન હોકીંગ, આલ્બર્ટ આઈન્સ્ટાઈન, બર્ટ્રાન્ડ રસેલ, રોબર્ટ ઓપનહાઈમ૨, મેડમ ક્યુરી, ઈરવીન સ્ક્રોડીન્જર, મેક્સ બોર્ન, મેક્સ પ્લાન્ક, કાર્લ લીનસ પૉલીંગ, ફ્રેડરીક જોલીઓટ-ક્યુરી, લીઝ માઈટનર વગેરે જેવા અનેક વીજ્ઞાનીઓના નામ જાણીતા છે. તેઓએ યુદ્ધ અને માનવસંહાર માટે વીજ્ઞાનનો દુરુપયોગ બાબતે હમ્મેશાં પોતાનો અવાજ બુલંદ કર્યો છે. આજના વીજ્ઞાનીઓએ પણ આ પરંપરાને અનુસરતા ગાઝામાં નીર્દોષ લોકોની હત્યાઓ થઈ રહી છે તેની સામે પોતાનો રોષ વ્યક્ત કર્યો છે તથા તાત્કાલીક યુદ્ધ વીરામ અને શાંતીની સ્થાપના માટે વારંવાર અપીલ કરી રહ્યા છે. આવી ઘણી બધી અપીલો પ્રસીદ્ધ થઈ છે તેમાંથી એક અપીલ અહીં સંપાદકીય તરીકે પ્રસીદ્ધ કરી રહ્યા છીએ. જેમાં વીશ્વના ખુણે ખુણેથી વીજ્ઞાનીઓએ પોતાના હસ્તાક્ષર આપ્યા છે. આ અપીલ નીચે મુજબ છે :

સ્નેહીશ્રી,

અમે દુનીયાભરના વીજ્ઞાનીઓ, એન્જીનીયરો, ગણીતશાસ્ત્રીઓ અને વીદ્વાનો, ગાઝામાં થઈ રહેલી જાનમાલની તારાજી બાબતે ખુબ રોષ વ્યક્ત કરીએ છીએ. અને આ પહેલી વાર નથી. ભુતકાળમાં પણ યુદ્ધ વગેરે જેવી કટોકટીભરી પરીસ્થીતીમાં જ્યારે જ્યારે વીજ્ઞાનનો દુરુપયોગ અને બદનામી થયા છે ત્યારે ત્યારે યુદ્ધો અને લોકોના જીવનની તારાજી સામે લોકોનો મત એકત્ર કરવા તેમ જ વીરોધ દર્શાવવામાં વીજ્ઞાનીઓએ ક્યારેય પાછી પાની નથી કરી. અત્યારે પણ જ્યારે ગાઝામાં જંગલીયતભર્યા બળો દ્વારા જે મોટાપાયે માનવખુવારી થઈ રહી છે, ત્યારે આપણે ચુપ કેવી રીતે રહી શકીએ?

આપણે ચોક્કસપણે હમાસ દ્વારા ઈઝરાયેલના નાગરીકો પરના હુમલાને અને નાગરીકોને બાનમાં લેવાની બાબતને એટલું જ વખોડીએ છીએ. પરન્તુ, બદલારુપે ઈઝરાયેલ તો ગાઝાના શાંત અને નીઃશસ્ત્ર નાગરીકોને સામુહીક સજા કરી રહ્યું છે. અને તેમની આડેધડ હત્યાઓ કરી રહ્યું છે, જેમાં ત્રીજા ભાગના નાગરીકો તો બાળકો છે. 7 ઓક્ટોબરથી 23 ઓક્ટોબર, 2023ના ગાળામાં ઈઝરાયેલના હવાઈ હુમલામાં ગાઝામાં 4,000થી પણ વધુ લોકો માર્યા ગયા છે, જેમાં 60 ટકા બાળકો અને મહીલાઓ છે (આજે 8 નવેમ્બરે આ મૃત્યુઆંક 10,000થી પણ વધુ થયો છે). ઈઝરાયેલના હવાઈ હુમલાઓએ મોટા જમીનપટ્ટાને મલબામાં ફેરવી નાખ્યો છે. હૉસ્પીટલો પણ તેમાં બાકાત નથી. અને હવે ઈઝરાયેલ ખુલ્લેઆમ લાખો નાગરીકોને સલામત જગ્યાનો કોઈ પણ વીકલ્પ આપ્યા વગર ત્યાંથી ખસી જવાનું કહી રહ્યું છે. તેણે તમામ માનવીય કાયદાઓનો ભંગ કરીને ગાઝામાં વીજળી, પાણી, બળતણ અને તબીબી પુરવઠો અટકાવી દીધો છે.

અમે સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સંઘને આની સામે કડક અને શીસ્તબધ્ધ પગલાં લેવા વીનંતી કરીએ છીએ. અમે એ પણ વીનંતી કરીએ છીએ કે સંયુક્ત રાષ્ટ્રસંઘ આ યુદ્ધને તાત્કાલીક અટકાવે તથા ગાઝાના બંધક અને લાચાર લોકો માટે રાહત સામગ્રી તેમજ તબીબી મદદ માટેનો રસ્તો મોકળો કરે.

અમે દુનીયાભરના નીસબત ધરાવતા નાગરીકોને અપીલ કરીએ છીએ કે તેઓ વીરોધનો અવાજ ઉઠાવે, ગાઝાના લોકોની પડખે ઉભા રહે અને આ સમસ્યાના કાયમી ઉકેલ માટે તથા ઈઝરાયેલ અને પેલેસ્ટાઈનના લોકો શાંતી અને સુમેળથી સાથે રહી શકે તે માટે સત્તાધીશોને ફરજ પાડવા માટે પણ અવાજ ઉઠાવે.

આભાર સાથે,

લી. અમે છીએ…
આ લીસ્ટમાં દુનીયાભરમાંથી રોજેરોજ અનેક વીજ્ઞાનીઓ અને વીજ્ઞાનપ્રેમીઓ જોડાઈ રહ્યા છે. (સ્રોત : https://breakthroughindia.org/appeal-to-stop-war/) તે તમામનો સમાવેશ કરવો અહીંયા શક્ય નથી. ક્ષમસ્વ… 🙏 –ગોવીન્દ મારુ

✒   સંપાદક, વીજ્ઞાન ચેતના

યુનીવર્સ સાયન્સ ફોરમનું ઈ-મેગેઝીન ‘વીજ્ઞાન ચેતના’નો 65મો અંક (નવેમ્બર, 2023)માંથી; ‘વીજ્ઞાન ચેતના’ અને તેના સમ્પાદકશ્રી તેમ જ Breakthrough Science Society, Indiaના સૌજન્યથી સાભાર…

વીજ્ઞાન ચેતના–સમ્પર્ક : usfgujarat@gmail.com

નવી દૃષ્ટી, નવા વીચાર, નવું ચીન્તન ગમે છે? તેના પરીચયમાં રહેવા નીયમીત મારો રૅશનલ બ્લોગ https://govindmaru.com/ વાંચતા રહો. દર શુક્રવારે સવારે અને સોમવારે બપોરે આમ, સપ્તાહમાં બે પોસ્ટ મુકાય છે. તમારી મહેનત ને આતુરતા નકામી નહીં જાય તેની સતત કાળજી રાખીશ..

અક્ષરાંકન :  ગોવીન્દ મારુ ઈ.મેલ : govindmaru@gmail.com

પોસ્ટ કર્યા તારીખ : 13–11–2023