જોડણીનું આંદોલન આવકાર્ય નથી ?

છેલ્લા પંદરેક વર્ષથી ગુજરાતી ભાષાની જોડણી વીશે એક એવું આંદોલન શરુ થયું છે કે જે ગુજરાતી ભાષાની લીપીમાં લખનારા લોકોને નવા જ પ્રકારની અનુભુતી કરાવે છે. હ્સ્વ ઇ/ઉ અને દીર્ઘ ઈ/ઊ એમ જે ચાર સ્વર છે તેમાના માત્ર બે જ રાખીએ તો ચાલે એવું આ આંદોલનકારો માને છે. તેમના મતે દીર્ઘ ઈ અને હ્સ્વ ઉ- આ બે સ્વર ચાલુ રાખીએ અને હ્સ્વ ઇ તથા દીર્ઘ ઊ ને લખાણમાંથી દુર કરીએ તો ચાલે. આ આંદોલન હવે તો એવો વેગ પકડ્યો છે કે એક અખબાર (આણંદથી) એક જ ઈ અને ઉ માં પ્રગટ થાય છે અને સવાસો કરતાંય વધારે પુસ્તકો આ નવી કહેવાતી ઉંઝા જોડણીમાં છપાઈ ચુક્યા છે.

આમ પણ ગુજરાત વીદ્યાપીઠના ‘સાર્થ જોડણીકોશ’ મુજબની જોડણીને કેટલા ટકા લોકો અનુસરતા હશે ?

એક વાર નવમાં ધોરણમાં ભણતી મારી દીકરીની નીબંધ-લેખનની નોટમાં શીક્ષકે એક જ પાન ઉપરના પાંચ શબ્દો ઉપર ચેકા મારીને હાંસીયામાં (તેના મતે) સાચી જોડણીવાળા શબ્દો લખી આપ્યા હતા. એ પાંચેય શબ્દો મારી દીકરીએ સાચા લખ્યા હતા. મેં આચાર્ય સમક્ષ આ રજુઆત કરી ત્યારે તેઓએ કહેલું, ‘એ શીક્ષક તો પહેલેથી જ કાચા છે.’

મેં કહેલું, ‘એને તમે ગુજરાતી વીષય શા સારું સોંપ્યો ?’

તેમનો જવાબ હતો, ‘શું કરું એ ગુજરાતી વીષય સાથે એમ. એ. બી. એડ. છે.’

આપણા શીક્ષકો, અધ્યાપકો જો જોડણી શુદ્ધ લખાણ કરવામાં ઉણા ઉતરતા હોય ત્યારે આ એક જ ઈ અને ઉ ના આગ્રહવાળું આંદોલન શું આવકાર્ય નથી કે ?

– ડૉ. મોહનભાઈ પટેલ

તા. ૬–૫–૨૦૦૯ના ‘ગુજરાતમીત્ર’ (સુરત)માંથી સાભાર..

ડૉ.મોહનભાઈ બીલીમોરાની બી.એડ્. કૉલેજના નીવૃત્ત પ્રાધ્યાપક છે.. ઉંઝાજોડણીના ચુસ્ત સમર્થક છે.. ઘણાં પુસ્તકના સર્જક શ્રી. મોહનભાઈએ, (સહસંપાદકો શ્રી. ઉત્તમભાઈ ગજ્જર અને શ્રીમતી સરોજબહેન પટેલ સાથે) જાન્યુઆરી ૧૯૯૯માં એક પુસ્તીકા કરેલી જેનું શીર્ષક હતું ‘ગુજરાતી લખાણ માટે એક જ ‘ઈ–ઉ’ બસ છે’. ગુજરાતે તેને બહુ સારો આવકાર આપ્યો હતો..

હાલ બીલીમોરામાં લોકસેવાની વીવીધ પ્રવૃત્તી સહીત સીનીયર સીટીઝનો માટેય તેઓ ઘણું કામ કરે છે..

સરનામું–

ડૉ. મોહનભાઈ પટેલ,

૧૩– શ્રી હરી લક્ષ્મી નારાયણ સોસાયટી, આનંદ સીનેમા રોડ, બીલીમોરા – ૩૯૬ ૩૨૧

ફોન – ૦૨૬૩૪ – ૨૮૨ ૫૫૧